درمان ریشه بدون درد
زمانی که بافت‌های خونی و عروقی مرکز دندان (پالپ دندان) به‌دلیل پوسیدگی یا عفونت آسیب دیده باشند، انجام عصب کشی یا درمان کانال ریشه (که به آن درمان اندودانتیکس یا ریشه‌درمانی نیز گفته میشود) ضروری خواهد بود. در چنین حالتی ممکن است در مراحل اولیه عفونت، هیچگونه دردی حس نکنید. گاهاً در برخی از موارد رنگ دندان نیز تیره میشود که این امر به این معنی است که عصب دندان مرده یا در حال مرگ است. در این حالت شما به عصب کشی دندان نیاز خواهید داشت.
به لطف پیشرفت علم پزشکی، امروزه عصب کشی دندان بر خلاف تصور، با استفاده از انواع داروهای بی حسی دیگر دردناک نیست. با این حال، همچنان احتمال احساس درد پس از اتمام درمان وجود دارد.
عصب کشی دندان زمانی انجام میشود که بخش مرکزی و نرم دندان که به آن پالپ گفته میشود، آسیب دیده، ملتهب شده یا دچار عفونت شود.
حتی اگر پالپ دندان مرده باشد، میتوان تاج دندان (قسمتی که در بالای لثه دیده میشود) را دست نخورده حفظ کرد. اما برای حفظ ساختمان دندان، برداشتن پالپ آسیب دیده یا عفونی شده دندان بهترین گزینه است.
علل شایعی که باعث عفونت پالپ و نیاز به عصب کشی دندان میشوند؟
دندان درد، تورم وحساسیت و احساس گرما در لثه جزو شایع‌ترین علائم آسیب دیدگی پالپ دندان هستند. در این حالت، دندانپزشک دندان آسیب دیده را معاینه کرده و برای تأیید تشخیص خود عکسبرداری با اشعه ایکس را انجام میدهد. اگر دندانپزشک تشخیص دهد که شما به عصب کشی دندان نیاز دارید، شما را به متخصص درمان ریشه دندان ارجاع خواهد داد.
عصب کشی دندان در مطب دندانپزشک انجام میشود. در جلسه درمان، تکنسین شما را به اتاق همراهی کرده و کمک میکند بر روی صندلی دندانپزشکی قرار بگیرید. سپس پیش‌بندی دور گردن شما میبندد تا از کثیف شدن و ایجاد لک بروی لباس شما جلوگیری شود.
اولین مرحله بی‌حس کردن دندان است، که برای انجام آن، دندانپزشک مقداری داروی بی حسی را روی لثه شما در نزدیکی دندان آسیب دیده قرار میدهد. پس از اثر کردن این دارو، بی حس کننده موضعی به لثه تزریق میشود. ممکن است ابتدا حین تزریق حس سوزش و درد خفیفی داشته باشید، اما این حس سریعاً برطرف میشود. شما در طول مراحل عصب کشی دندان بهوش خواهید بود، اما داروی بی حسی مانع از احساس هرگونه درد و ناراحتی خواهد شد.
پس از آنکه بی‌حسی به طور کامل اثر کرده و دندان شما بی حس شود، اندودنتیست یا متخصص درمان ریشه دندان، سوراخ کوچکی را در سطح بالای دندان ایجاد میکند. به محض دیده شدن پالپ دندان، متخصص پالپ دندان را با استفاده از ابزارهای خاصی به نام فایل، با دقت خارج میکند. همچنین، متخصص تمام کانال ریشه را به طور کامل تمیز خواهد کرد.
پس از اینکه پالپ برداشته شد، دندانپزشک آنتی بیوتیک موضعی را در کانال قرار میدهد تا عفونت به‌طور کامل از بین برود و همچنین از عفونت مجدد جلوگیری شود. پس از شستشوی کامل و ضد عفونی شدن کانال، دندانپزشک ناحیه را با ماده خمیری سیلر و مواد لاستیکی مانند به نام گوتاپرکا پر میکند. همچنین ممکن است دندانپزشک آنتی بیوتیک خوراکی نیز برای شما تجویز کند.
با پر کردن موقتی سوراخ ایجاد شده بالای دندان با یک ماده نرم، عصب کشی به اتمام میرسد. این پر کردن از آسیب دیدگی سایر کانال‌ها ناشی از بزاق دهان جلوگیری میکند.
فردای عمل میتوانید روتین عادی زندگی خود را از سر بگیرید. باید از جویدن غذا با دندان درمان شده تا زمان پر کردن دائمی آن یا جاگذاری تاج دندانی خودداری کنید.
پس از گذشت چند روز از عصب کشی دندان، باید به دندانپزشک عمومی خود مراجعه کنید. دندانپزشک برای اطمینان از برطرف شدن کامل عفونت، عکسبرداری با اشعه ایکس را انجام خواهد داد. همچنین، دندانپزشک پر شدگی موقت دندان شما را با مواد پر کننده دائمی جایگزین میکند.
امروزه درد شدید ناشی از عصب کشی دندان تنها در حد یک افسانه است. به لطف پیشرفت علم، داروهای بی‌حسی و مسکن‌های مؤثری وجود دارند که در طول درمان و بعد از آن مانع احساس درد میشوند. با این حال، حتی این موارد نیز ممکن است برای برخی از افراد کارساز نباشند.
حتی اگر شما کاندیدای مناسبی برای عصب کشی به روش قدیمی دندان نباشید، میتوانید روش‌‍‌های درمانی جایگزین اعم از بریج و ایمپلنت دندانی (که شامل کشیدن دندان هستند) یا خارج کردن عصب دندانی با استفاده از مواد جدید را بسته به صلاحدید دندانپزشک خود دریافت کنید که به آن پالپ کپینگ یا پوشش پالپ (pulp capping) گفته میشود.
پالپ کپینگ به عنوان روش جایگزین آسان استفاده میشود، اما هیچگونه تضمینی در رابطه با اینکه مشکل دندان شما را به طور کامل برطرف کند ندارد و همچنین این احتمال نیز وجود دارد که شما همچنان به عصب کشی دندان خود نیاز داشته باشید. این رویه تنها میتواند عصب کشی شما را به تأخیر بیندازد.
اقدامات مراقبتی بعد از عصب کشی دندان به ۳ مرحله تقسیم بندی میشوند: بلافاصله پس از عمل، طی چند روز آینده و پس از آن. مراقبت‌های بعد از عصب کشی دندان به شرح زیر است:
حداقل تا چندین ساعت پس از انجام عصب کشی، همچنان دهان شما بی حس خواهد بود. به همین دلیل نباید طی این مدت غذایی بخورید یا چیزی بجوید و یا مایعات داغ بنوشید. اگر این موارد را رعایت نکنید، در معرض خطر سوختگی دهان یا گاز گرفتن بافت‌های داخل دهان خواهید بود. چنانچه داروهای تجویز شده را تهیه کرده باشید، داروهای مسکن خود را به‌طور منظم مصرف کنید. پس از گذشت ساعات اولیه، درد و ناراحتی شما خودبه‌خود کاسته میشود.
طی چند روز آینده، حتماً باید اقدامات زیر را انجام دهید:
در عرض چند روز، درد شما کاهش زیادی خواهد داشت. با این حال، ممکن است در موارد جدی‌تر و در صورت عفونی شدن پالپ، نیاز باشد تا یک جلسه دیگر برای برداشتن پالپ عفونی شده به مطب برگردید.
جلسات ویزیت بعدی خود را فراموش نکنید و پیگیری درمان را جدی بگیرید. در اکثریت موارد عصب کشی، پر کردگی دندان موقتی است و گاهاً نیز به تاج دندانی نیاز خواهد بود.
این امر به‌دلیل آسیب‌هایی است که در طول عمل عصب کشی به دندان وارد میشود. احتمال عفونت دندان نیز همچنان وجود دارد. از اینرو، پالپی که به شدت عفونی شده باشد ممکن است به تمیز شدن بیش از یک مورد نیاز داشته باشد یا حتی حین عمل آسیب بیشتری دیده باشد.
با اینکه پس از درمان ممکن است تا مدتی حس دندان درمان شده شما با سایر دندان‌ها متفاوت باشد، اما در صورت بروز علائم زیر باید سریعاً به اندودنتیست خود مراجعه کنید:
هزینه عصب کشی دندان بسته به روشی که دندانپزشک آنرا انجام میدهد متفاوت خواهد بود. بریج دندانی، پر کردن دندان، ایمپلنت و عصب کشی همگی هزینه متفاوتی دارند. دندانپزشک میتواند پس از معاینه اولیه، هزینه تقریبی را برآورد کند.
گاهاً بیمه درمانی نیز بخشی از هزینه برخی از درمان‌ها را پوشش میدهد. از اینرو میتوانید قبل از اقدام این مورد را از بیمه خود بپرسید.
علاوه بر موارد فوق، عواملی نظیر امکانات مطب، محل زندگی و شدت مشکل شما نیز میتوانند در هزینه درمان تأثیرگذار باشند.
دندان درد یا تورم فک میتواند بسیار آزار دهنده باشد. خوشبختانه، میتوان بوسیله عصب کشی و درمان ریشه دندان، عفونت را برطرف کرد تا بیمار سریعاً بهبود پیدا کند. اگر عفونت دندانی یا آبسه دارید، فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید تا در اسرع وقت مشکل خود را درمان کنید. درمان سریع و به‌موقع میتواند از گسترش عفونت جلوگیری کند و درد و ناراحتی شما را سریع‌تر تسکین دهد.
آیا عصب کشی دندان درد دارد؟
این روش درمانی، با درد و ناراحتی خفیفی همراه است، اما پیشرفت علم پزشکی این امکان را در اختیار پزشکان متخصص قرار داده تا با استفاده از ابزار و تجهیزات نوین، درد حین درمان و پس از آنرا به حداقل برسانند.
آیا عصب کشی دندان روش ایمن و بی خطری است؟
بله. با اینکه احتمال بروز عوارض جانبی بعد از درمان وجود دارد، اما این درمان طی سال‌ها با موفقیت انجام شده است.
آیا احتمال موفقیت عصب کشی صد در صد است؟
خیر.در بهترین حالت 80% احتمال موفقیت وجود دارد و در موارد غفونت های بسیار شدید ویا درمان ریشه مجدد تا 50% کاهش احتمال موفقیت را داریم.
آیا عصب کشی دندان هزینه بالایی دارد؟
با اینکه هزینه عصب کشی بیشتر از کشیدن یا پر کردن دندان است، اما معمولاً هزینه منصفانه‌ای دارد. گاهاً به غیر از عصب کشی هیچ نوع درمانی را نمیتوان برای رفع مشکل دندانی انجام داد. عصب کشی با لیزر نیز نسبت به بریج دندانی و کشیدن دندان هزینه بیشتری دارد.
چگونه میتوان فهمید که عصب کشی ناموفق بوده است؟
چنانچه علائم قبلی شما تکرار شوند، که این امر سال‌ها پس از عصب کشی میتواند رخ دهد، در اینصورت عمل شما ناموفق بوده است. در این حالت ممکن است علائمی نظیر دندان درد، حساسیت دندانی حین گاز گرفتن، تورم لثه یا چرک سینوسی داشته باشید.